HIV/ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္သူတို႔ ၾကပ္တည္းေန

ေအးခ်မ္းေျမ႕ | ဒီဇင္ဘာ ၂၆၊ ၂၀၀၈

ျပည္တြင္းရွိ HIV/ AIDS ေဝဒနာ ရွင္မ်ားကုိ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေနေသာ အန္ဂ်ီအိုမ်ားက လူနာသစ္မ်ား လက္မခံေတာ့ သျဖင့္ ၎ ေဝဒနာ သည္မ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေနေသာ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ထံသို႔ ေဝဒနာရွင္မ်ားစြာ ေရာက္ရွိလာရာ ေဆးဝါးႏွင့္ စရိတ္စက အခက္အခဲမ်ား ႀကံဳေတြ႕ေနရေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (အန္အယ္လ္ဒီ) ၏ ကိုယ္ခံအား က်ဆင္းမႈေရာဂါ ကာကြယ္တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေပးေနေသာ မျဖဴျဖဴသင္း၏ အဆိုအရ ၎တို႔ထံသို႔ လူနာသစ္မ်ား ေန႔စဥ္ ၄ ဦးမွ ၅ ဦးထိ ဝင္လာလွ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

“လာသမွ်လူနာတိုင္းကုိ မလုပ္ေပးႏိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းဖို႔ကလည္း မလုပ္ခ်င္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို ညဘက္ႀကီး ေရာက္လာ တာ။ ေနဖို႔၊ စားဖို႔ကအစ က်မတို႔ အစစတာဝန္ယူေပးရတာ” ဟု ၎က ေျပာျပသည္။

လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္အရ မျဖဴျဖဴသင္းဦးေဆာင္ေသာ HIV/ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ား ေစာင့္ေရွာက္သည့္ အဖြဲ႕သည္ ယခင္က ေဝဒနာသည္ တဦးေရာက္လာလွ်င္ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြး ပညာေပးျခင္း၊ နယ္မွ ေဝဒနာရွင္မ်ား ေနစရာ မရွိလွ်င္ ေနစရာ စီစဥ္ေပးျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ေပးသည္။ ၎လူနာမ်ား ေဆးစစ္ရန္လိုအပ္ပါက ပီအက္စ္ အိုင္ ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ေပးၿပီး ေဆးေသာက္ ရန္လိုအပ္လာပါက ေအဇက္ဂ်ီ ေဆးခန္းမ်ားသို႔ ညႊန္ျပျခင္းတို႔သာ ေဆာင္ရြက္ ေပး ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုအခါ လူနာမ်ားလာၿပီး အစစအရာရာ တာဝန္ယူေနရသျဖင့္ အခက္အခဲရွိေနသည္ဟု သိရသည္။

“လူနာေတြက ေဆးခန္းေတြမွာ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ေတြ႕ရင္ သတင္းဖလွယ္ၿပီး က်မတို႔ဆီသြားလုိ႔ရတယ္ လို႔ အခ်င္းခ်င္း လမ္းညႊန္ၾကရာက တဆင့္စကားနဲ႔သိၿပီး ေရာက္လာတာ ေန႔တိုင္း လူနာအဝင္အထြက္ရွိေပမယ့္ အၿမဲတမ္း လူနာက အေယာက္ ၄၀ ေလာက္က မေလ်ာ့ဘူး” ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာျပသည္။

မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္ အဖြဲ႕က တာေမြၿမိဳ႕နယ္ရွိေနအိမ္တလံုးႏွင့္ ေတာင္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ရွိ ၎၏ မိသားစုပိုင္ ေနအိမ္တို႔တြင္ လူနာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးလွ်က္ရွိရာ ေရရွည္တြင္ လူနာမ်ားေနေရးစားေရးႏွင့္ ေဆးရရွိေရးအတြက္ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္အတူ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေနေသာ ကိုရာဇာကလည္း ေျပာျပသည္။

“အစိုးရက ဒီေဝဒနာသည္ေတြအတြက္ ဖြင့္ေပးထားတဲ့ ေဆး႐ံုေတြမွာလည္း ေအအာဗီမေျပာနဲ႔ သာမန္ ဘာမီတြန္လို သာမန္အခြင့္အေရးယူေရာဂါေတြအတြက္ ေဆးေတြေတာင္ အလကား မေပးႏိုင္ဘူး” ဟု ကိုရာဇာကဆက္ေျပာသည္။

သာမန္အခြင့္အေရးယူေရာဂါဆိုသည္မွာ ခုခံအားက်ဆင္းခ်ိန္တြင္ ဝင္လာတတ္ေသာ ဖ်ားနာ၊ မွဲ႔ခ႐ု၊ ေရယုန္ အစရွိသည့္ ေရာဂါေဝဒနာမ်ားျဖစ္သည္။ အစိုးရက HIV/ AIDS ေဝဒနာသည္မ်ားအတြက္ ေဝဘာဂီေဆး႐ံုႏွင့္ မဂၤလာဒံုေဆး႐ံု ၂ ႐ံုဖြင့္လွစ္ေပးထားသည္။

ေအဇက္ဂ်ီက ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ေအအာဗီေဆးေပးျခင္းကို ရပ္နားထားလိုက္ေသာ္လည္း လူနာသစ္မ်ား လက္ခံေပးေနေသးသည္။ ယခုအခါ လူနာသစ္ လက္ခံျခင္းကိုပါ လံုးဝ ရပ္နားထားလိုက္ၿပီျဖစ္သည္။ မျဖဴျဖဴသင္း ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕က လက္ရွိ ေအအာဗီေဆးတိုက္ေကၽြးေနေသာ လူနာအေရအတြက္မွာ ၈၀ မွ ၁၀၀ အတြင္းရွိေနရာ ေရရွည္ ေဆးတိုက္ေကၽြးရန္အတြက္ အခက္အခဲရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။

“ခုေဆးပံုမွန္စားေနေတာ့ အရင္လိုလူေကာင္းအတိုင္းပဲ ေနလို႔ စားလို႔ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းတယ္။ က်န္းမာေန ပါတယ္” ဟု မျဖဴျဖဴသင္းတို႔ထံတြင္ ေနထိုင္ကာ ေအအာဗီေဆး စားခြင့္ရေနေသာ ေဝဒနာရွင္ ကိုမ်ိဳးက ေျပာျပသည္။ ၎သည္ ေက်ာက္ပန္းေတာင္းဇာတိျဖစ္ၿပီး ရန္ကုန္ေရာက္၍ မျဖဴျဖဴသင္းတို႔၏ အေစာင့္အေရွာက္ ခံေနသည္မွာ ၃ လခန္႔ရွိၿပီျဖစ္သည္။

ယခုလက္ရွိတြင္ မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ HIV/ AIDS ပညာေပးအစီအစဥ္အျဖစ္ လက္ကမ္းစာေစာင္ ထုတ္ေဝရန္ စီစဥ္လွ်က္ရွိေသာ္လည္း ေငြေၾကးအခက္အခဲေၾကာင့္ မထုတ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း ၾကားသိရသည္။

“တခ်ိဳ႕ဆို ဒီေရာဂါကို လံုးဝမသိဘူး။ နယ္ကလူေတြ ဒီေရာဂါအေၾကာင္း မသိဘဲ ေသသြားတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ တခိ်ဳ႕က သိတာနဲ႔ ပိုက္ဆံလည္း ရွိေတာ့ ေအအာဗီေဆးေသာက္ၿပီး က်န္းမာလာၾကတာရွိတယ္” ဟု မျဖဴျဖဴသင္းက ရွင္းျပသည္။

လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားကို ယခင္က အန္ဂ်ီအိုမ်ားထံမွရရွိေသာ္လည္း ယခုေနာက္ပိုင္း မရႏိုင္ေတာ့ရာ ေလွ်ာက္လႊာစာရြက္ေပၚတြင္ လက္ေရးႏွင့္ ႏိုင္သေလာက္ေရး၍ ေဝဒနာသည္မ်ားကို ဖတ္ခိုင္းသည့္ အစီအစဥ္သာ ျပဳလုပ္ေနရသည္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ HIV/ AIDS ေဝဒနာရွင္ေပါင္း ၃ သိန္း ၆ ေသာင္းေက်ာ္ရွိၿပီး ေအအာဗီေဆး စားခြင့္ ရရွိသူမွာ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိေၾကာင္း နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕ (အမ္အက္စ္အက္ဖ္) က ေၾကညာထားသည္။

မျဖဴျဖဴသင္းႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ၎ေဝဒနာရွင္မ်ားကို ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ စတင္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး စတင္ခ်ိန္မွ ေရတြက္လွ်င္ ယခုထိ လူနာေပါင္း ၂၅၀၀ ဝန္းက်င္ကို ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ေၾကာင္း ကိုရာဇာကေျပာသည္။

“ေအအာဗီေဆးက ေပ်ာက္တဲ့ေဆး မေပၚမခ်င္း မေသမခ်င္းေသာက္ေနရမွာ။ ေရရွည္မွာ လူနာေတြအတြက္ က်ေနာ္စိုးရိမ္တယ္” ဟု ကိုရာဇာက ေျပာသည္။